يكي از اتفاقاتي كه در بدن ما رخ ميدهد و همواره همه ما به دنبال علت آن هستيم خون دماغ است. خونريزي بيني يا خون دماغ به دليل موقعيت بيني و موقعيت نزديك به سطح رگهاي خوني در مخاط بيني شما بهراحتي رخ ميدهد. بسياري از خونريزيهاي بيني را ميتوان در خانه درمان كرد اما علائم خاص بايد توسط پزشك بررسي شود.
خون دماغ چيست؟
به عبارت سادهتر خونريزي بيني از دست دادن خون از بافتي است كه در داخل بيني شما قرار دارد. خونريزي بيني يك اتفاق شايع است و حدود 60 درصد از افراد حداقل يكبار در طول زندگي خود دچار خونريزي بيني ميشوند. قرار گرفتن بيني در وسط صورت و تعداد زيادي رگهاي خوني نزديك به سطح در پوشش بيني، آن را به يك هدف آسان براي آسيبديدگي و خونريزي بيني تبديل ميكند. موارد مختلفي ميتوانند علت خون دماغ باشند كه ما در مجله جوان ايراني به برخي از آنها پرداختهايم.
خون دماغ نشانه چيست؟
اگرچه ديدن خوني كه از بيني شما خارج ميشود ميتواند هشداردهنده باشد اما بيشتر خونريزيهاي بيني جدي نيستند و ميتوان آنها را در خانه مديريت كرد. شايعترين علت خون دماغ هواي خشك است. هواي خشك ميتواند ناشي از آبوهواي گرم و كم رطوبت يا هواي گرم داخل خانه باشد. هر دو محيط باعث ميشوند كه غشاي بيني (بافت ظريف داخل بيني شما) خشك شود و حالت پوستهپوسته شدن يا تركخوردگي پيدا كند و در صورت ماليدن يا برداشتن يا هنگام دميدن بيني خونريزي بيشتري داشته باشد. بسياري از موارد وجود دارند كه خون داغ يكي از نشانههاي آنها است. علل شايع خون دماغ عبارتاند از:
- سرماخوردگي و سينوزيت
- باد كردن بيني بهزور
- قرار گرفتن يك شيء در بيني
- آسيب و ضربه به بيني و صورت
- التهاب مخاط بيني
- مصرف داروهاي رقيقكننده خون
- كوكائين و ساير داروهاي استنشاقي از طريق بيني
- مواد محرك شيميايي
- قرار گرفتن در ارتفاعات بالا و كمبود اكسيژن
- انحراف تيغه بيني
- استفاده مكرر از اسپري بيني و داروها براي درمان خارش، آبريزش و گرفتگي
خون دماغ ميتواند نشانه برخي از مواردي باشد كه كمتر شايع هستند اما نبايد آنها را ناديده گرفت. اين موارد عبارتاند از:
- مصرف الكل
- اختلالات خونريزي مانند هموفيلي
- فشارخون بالا
- تصلب شرايين
- جراحي صورت و بيني
- تومورهاي بيني
- پوليپ بيني
- سرطان خون
- بارداري
خون دماغ عصبي چيست؟
در برخي مواقع خون دماغ ممكن است منشأ عصبي داشته باشد كه به آن خون دماغ عصبي گفته ميشود. اين اتفاق ناشي از عوامل محيطي و استرسزا است كه باعث بروز حملات اضطراب و استرس بيمار ميشود. علت خون دماغ عصبي، فشارخون بالاي ناشي از اضطراب و استرس شديد است. در اين مواقع غشا بيني و ديوارههاي داخلي بيني خشك ميشوند و مويرگهاي داخلي بيني پاره ميشوند. يكي از عوارض تنشهاي عصبي فشارخون بالا است كه ميتواند منجر به خونريزي بيني شود؛ بنابراين ممكن است با درمان اختلالات روحي و عصبي و همچنين پيشگيري از به وجود آمدن شرايط بد روحي بتوان از خون دماغ شدن جلوگيري كرد.
همچنين علت و درمان درد عصبي دندان را ميتوانيد در اين مقاله بخوانيد:
درمان دندان درد
خون دماغ خطرناك
اگرچه خون دماغ شدن در بيشتر مواقع جدي نيست و علتهاي مختلفي دارد اما هميشه و براي همه افراد اينگونه نيست. برخي از افراد به خون دماغ خطرناك نيز دچار خواهند شد كه نميتوانند به درمان خانگي اكتفا كنند. اگر اغلب اوقات و بيشازحد معمول خون دماغ ميشويد و يا علائم كمخوني مانند احساس ضعف، خستگي، سرماخوردگي، تنگي نفس و رنگپريدگي پوست داريد نبايد خون دماغ خود را عادي بدانيد. در كودكان زير دو سال نيز خون دماغ ميتواند خطرناك باشد. همچنين اگر از داروي رقيقكننده استفاده كردهايد و خونريزي شما متوقف نميشود بايد بهسرعت به پزشك مراجعه كنيد. اگر مقدار زيادي خون ازدستدادهايد و خونريزي شما بيش از 20 دقيقه طول كشيده است و يا خونريزي در اثر يك ضربه يا آسيب ايجادشده است، خون دماغ ميتواند خطرناك باشد. خون دماغ خود را در هنگام بالا بودن فشارخون، سبكي سر، درد قفسه سينه و افزايش ضربان قلب جدي بگيريد.
آيا خون دماغ يعني سرطان خون؟
از مواردي كه افراد را از خون دماغ ميترساند، ارتباط آن با سرطان خون است. البته هميشه نبايد نگران اين موضوع باشيد زيرا سرطان خون علاوه بر خون دماغ علائم ديگري نيز دارد. خون دماغ مكرر تنها يكي از علائم سرطان خون است. درست است كه خونريزي از بيني با سرطان خون مرتبط است اما نبايد از هر خونريزي بيني بترسيد زيرا خون دماغ بهندرت ميتواند نشانه بيماريهاي جدي همچون سرطان يا تومور باشد. به علائم ديگر سرطان خون نيز توجه داشته باشيد. علائم رايج سرطان خون عبارتاند از خونريزي بيني مكرر، خونريزي از لثه، تبهاي مكرر، عرق شبانه، درد استخوان، كاهش اشتها غيرمعمول، احساس خستگي زياد بدون دليل خاص و خونريزي بسيار شديد قاعدگي. اگر علت خون دماغ مكرر خود را نميدانيد و به همراه آن علائمي كه از آنها ياد شد را نيز داريد به پزشك مراجعه كنيد تا سلولهاي خون شما شمارش شوند.
علت خون دماغ شدن همراه با لخته خون
در هنگام خون دماغ شدن معمولاً در بيني لخته خوني ايجاد ميشود كه دون دليل نيست. بدن براي جلوگيري از خونريزي بيشتر در بيني لخته خوني را ايجاد ميكند. اين امر به كاهش نشت خون و ترميم صدمه كمك خواهد كرد. اين لخته ميتواند در افراد مختلف نسبت به ميزان خونريزي متفاوت باشد و با بيرون كشيدن بافتها از بيني خارجشده و يا براي مدتي در بيني باقي بماند. پس از توقف خونريزي اين لخته خون را با فين كردن ملايم ميتوانيد از بيني خود خارج كنيد.
علت خون دماغ در بزرگسالان
خونريزي بيني بيشتر در كودكان كمتر از 10 سال اتفاق ميافتد اما اين عارضه در بزرگسالان نيز ديده ميشود. مهمترين علت خون دماغ در بزرگسالان فشارخون بالا است. البته تمام موارد گفتهشده ممكن است براي بزرگسالان نيز اتفاق بيفتد و منجر به خونريزي بيني شود اما مهمترين عامل خون دماغ فشارخون بالا در آنها است. از ديگر علتها ميتوان به تروما يا ضربه به بيني، دستكاري و يا شكستگي، فروبردن جسمي به داخل بيني، التهاب سينوس و عفونتهاي بيني اشاره كرد. بزرگسالان همچنين ممكن است در اثر مصرف برخي داروها نيز دچار خونريزي بيني شوند. در سنين بالا خون دماغ معمولاً در ناحيه خلفي بيني اتفاق ميفتد كه كنترل و درمان آن كمي دشوارتر است؛ بنابراين حتماً به پزشك مراجعه شود.
علت خون دماغ در خواب
خون دماغ در هر زماني كه اتفاق بيفتد يك موضوع بسيار ناراحتكننده است. حال فكر كنيد در هنگام خواب دچار اين عارضه شويد. علت خون دماغ در خواب ميتواند همان دلايل در طول روز باشد. عواملي مانند آبوهواي خشك خانه، سرماخوردگي و آلرژي، قرار گرفتن در معرض مواد شيميايي، مصرف زياد الكل، داروها و عفونت ميتوانند در شب نيز مانند روز در بيني شما خونريزي ايجاد كنند. علاوه بر آن دلايل ممكن است به دليل خوابيدن به سر و پهلو و فشار مستقيم به حفره بيني در شب نيز اتفاق بيفتد.
علت خون دماغ در افراد فشار بالا
فشارخون بالا در افراد ميتواند باعث علائم مختلفي در بدن شود كه يكي از آنها خون دماغ شدن است. مطالعات نشان داده است كه فشارخون بالا نياز به داروهاي رقيقكننده خون را افزايش ميدهد زيرا به شريانها آسيب ميرساند. اين موضوع خونريزي از بيني كمك ميكند زيرا در لخته نشدن خون تأثيرگذار است. فشارخون بالا خود بهتنهايي ميتواند منجر به خون دماغ شود اما كنترل آن نيز خونريزي از بيني را ميتواند به همراه داشته باشد؛ زيرا براي كنترل فشارخون از داروهاي رقيقكننده خون مانند آسپرين و كمادين استفاده ميشود. اين داروها توانايي خون براي لخته شدن را مختل ميكنند كه در برخي افراد منجر به خون دماغ خواهد شد.
علت خون دماغ در بارداري
خون دماغ شدن در بارداري يكي از علائم شايع بارداري در سهماهه دوم است. در اين دوره هورمونهاي استروژن و پروژسترون باعث گشادشدن رگهاي خوني ميشوند. اين امر احتمال پارگي عروق را بيشتر ميكند. علاوه بر آن خشك شدن مخاط بيني نيز ميتواند در بارداري منجر به خون دماغ شود. خونريزي بيني در دوران بارداري اغلب بيخطر و موقت است اما در صورت تشديد و يا طولاني شدن خونريزي بايد به پزشك مراجعه شود. براي پيشگيري از اين عارضه در دوران بارداري بهتر است مصرف مايعات را افزايش داده تا از خشكي مخاط بيني جلوگيري شود. با گذاشتن كيسه يخ بر روي بيني ميتوانيد به قطع خونريزي كمك كنيد.
علت خون دماغ در زمان كرونا
تحقيقات نشان داده است كه افرادي كه به كرونا مبتلا هستند بيشتر از افراد ديگر دچار خونريزي بيني ميشوند. علت خون دماغ در زمان كرونا چيست؟ هنوز اطلاعات و تحقيقات در اين مورد كامل نشده است اما ديدهشده است كه خون دماغ ميتواند علامتي از ابتلا به كرونا باشد. پس از دريافت اكسيژن و خشكي و آسيب به بافت بيني در افراد مبتلا به كويد-19 خونريزي در بيني اتاق ميفتد. همچنين در هنگام انجام تست كرونا برخي از افراد در اثر سواپ دچار خون دماغ شدهاند كه اهميت چنداني ندارد.
پيشنهاد ميكنيم تفاوت كرونا، سينوزيت و سرماخوردگي را در اين مقاله بخوانيد:
درمان سينوزيت
علت خون دماغ در كودكان
خون دماغ در كودكان زير 10 سال معمولاً شايع است و بسياري از مواقع نياز به نگراني ندارد. اين خون دماغ در نزديكي جلوي بيني و معمولاً تنها از يك سوراخ بيني اتفاق ميفتد. علت خون دماغ در كودكان ممكن است سردرد و آلرژي، ضربه و آسيب، رطوبت پايين و مشكلات آناتوميكي باشد. شايعترين عروقي كه در كودكان آسيب ميبينند در محل سپتوم بيني و غضروف بيني قرار دارند. كودك شما ممكن است با خوردن مقداري از خون دچار استفراغ شود كه جاي نگراني نيست. براي جلوگيري از اين موضوع و بهبود سريع اوضاع موارد زير را به ياد داشته باشيد.
درمان خون دماغ در كودكان
فرزند خود را در موقعيت راحت قرار دهيد و كمي او را به جلو خم كنيد. به مدت 10 دقيقه با فشار انگشتان خود قسمت پايين و نرم بيني را نگهداريد. از يك تكه يخ يا پارچه مرطوب كمك بگيريد و آن را روي پل بيني قرار دهيد. نوشيدني سرد و يخمك ميتواند كودك شما از طعم تلخ خون رها كند. به كودك خود بگوييد تا خوني كه به داخل دهانش راهيافته را بيرون بريزد زيرا بلعيدن آنها باعث استفراغ خواهد شد. براي درمان خون دماغ شدن مكر كودك نيز ميتوانيد از گرد نمك سالين، وازلين، پماد لانولين، بخار ساز، پماد آنتيبيوتيك كمك بگيريد و در موارد شديد نيز سوزاندن عروق خوني توسط متخصص كاربرد دارد.
كلام آخر
خون دماغ يك عارضه ترسناك و ناراحتكننده است كه بيشتر افراد با آن مواجه ميشوند. در اين مقاله درباره علت خون دماغ در شرايط مختلف ازجمله بارداري، عصبانيت، سرطان خون، خواب و … صحبت كرديم. همچنين علت خون دماغ را در بزرگسالان و كودكان بررسي كرديم. در بسياري از موارد خون دماغ جاي نگراني ندارد اما در مواردي بهندرت اتفاق افتاده است كه خون دماغ نشانه يك بيماري يا شرايط جدي باشد. در صورت تشديد خونريزي و يا صدمه بايد به پزشك مراجعه كنيد و آن را جدي بگيريد.
https://irjavan.com/%d8%b9%d9%84%d8%aa-%d8%ae%d9%88%d9%86-%d8%af%d9%85%d8%a7%d8%ba/